In Nieuw-Zeeland is onlangs een wetsvoorstel aangenomen waarbij ouders recht hebben op rouwverlof na een miskraam of doodgeboren kindje.
Het zet mij aan het denken, zou het voor ons in Nederland ook fijn zijn als daar wettelijk geregeld rouwverlof voor komt?
Hier heb je recht op bevallingsverlof als je 24 weken zwanger bent, ook als je kindje doodgeboren is. Dan valt je kindje ook onder de begrafeniswet en wordt het voor de wet als een persoon gezien. Dat is een andere situatie dan wanneer je voor de 24 weken zwangerschap je kindje verliest
Nu kan ik niet beoordelen of na deze termijn rouwverlof fijn zou zijn of iets toe zou voegen aan de huidige situatie. Mijn expertise ligt bij miskramen en afgebroken zwangerschappen na prenatale diagnostiek, en dat is altijd binnen de 24 weken termijn.
Wanneer je binnen deze termijn je kindje verliest moet je je ziekmelden om te kunnen herstellen. En je bent natuurlijk niet ziek, al kan het fysiek wel degelijk grote impact hebben.
Verlies door een miskraam is onzichtbaar
Wat rouwen om een miskraam anders maakt is dat het zo onzichtbaar is wat je verliest, voor je omgeving maar ook voor jezelf. Ik denk dat rouwverlof een stap in de goede richting zou kunnen zijn in erkenning dat een miskraam of afgebroken zwangerschap een verlies is dat je raakt.
Nu vraag ik me wel af hoe dat dan moet worden ingevuld in de praktijk. Iedere miskraam is anders. En meer algemeen: ieder verlies is anders, en iedereen beleeft het anders.
Wanneer het gestandaardiseerd wordt in (bijvoorbeeld) 1 of 2 of een week rouwverlof moet je daarna alsnog ziek gemeld worden.
En hoe gaan werkgevers hiermee om? Wanneer je werkgever jou als vrouw [en laten we de vader niet vergeten!] na dat verlof direct weer op je werk verwacht is dat wellicht extra pijnlijk.
Er is geen standaard voor de impact van een miskraam te geven
Ik denk dat er niet makkelijk een standaard voor te geven is. Het is anders of je heel pril zwanger was of al langer, voor de psychische impact en waarschijnlijk ook voor je fysieke herstel. En het is ook anders of je makkelijk zwanger bent geworden, of het misschien onverwacht was, of dat er een heel traject van onderzoeken en/of behandelingen aan vooraf is gegaan.
Ik heb zelf het herstel van mijn 2 miskramen wel verschillend ervaren. Fysiek was het de 2e keer makkelijker, ik denk zelf omdat ik die keer nog wat korter zwanger was toen het misging (11 weken tegenover 15 weken bij de eerste keer). Tegelijk was het emotioneel zeker niet makkelijker.
Gelukkig kreeg ik alle ruimte van mijn werkgever en de bedrijfsarts om te herstellen. Persoonlijk heb ik zo’n rouwverlof dan ook niet gemist. Maar het is natuurlijk wel zo dat ik niet echt ziek was. Al was ik fysiek ook niet in staat om te werken, o.a. door de vermoeidheid van de fysieke impact van de miskramen. Maar mijn verdriet had ook fysieke impact op me, rouwen is hard werken en kost veel energie. En vergeet de invloed van hormonen niet, je lijf moet ook ontzwangeren. En dan had ik ‘maar’ een kantoorbaan.
Ik hoor soms ook de verhalen van vrouwen waar het anders gaat, waar er minder begrip is op het werk.
Doorwerken na een miskraam is niet normaal
Maar wat [in de verhalen die ik hoor] meestal de situatie is, is dat de vrouw in kwestie het zelf verzweeg, of vond dat ze ‘gewoon’ door moest werken. Daar valt zeker ook winst te halen: dat we zélf mogen erkennen dat het niet normaal is om door te werken als je een miskraam hebt. Ik heb echt verhalen gehoord van vrouwen die op hun werk hun ongekende kindje zijn verloren en daarna maar snel weer door gingen. Dat zou niemand moeten hoeven meemaken.
Erkenning dat een miskraam rouw met zich mee kan brengen
Het feit dat hier nu over wordt gesproken en nagedacht interpreteer ik als een signaal dat dat er een verschuiving aan het optreden is in hoe we hiernaar kijken. En voor de erkenning dat een miskraam een verlies is waar je om rouwt kan wettelijk geregeld rouwverlof zeker van betekenis zijn.
Ook voor mij persoonlijk zou het etiketje ‘rouwverlof’ toentertijd hebben kunnen helpen om zélf te zien dat dit een verlies was waar ik om rouwde. Want dat had ik op dat moment niet meteen door, dat is voor mezelf ook een leer- en acceptatieproces geweest.
Rouwverlof na een miskraam? Graag, maar niet gestandaardiseerd
Dus rouwverlof? Graag, maar standaardiseer het niet. Laten we het zien als een vorm van ziekteverlof. Noteer het bijvoorbeeld apart, maar niet dat je daarna alsnog in de ziektewet komt, of dat er druk op je gezet kan worden omdat je werkgever wil dat je weer komt werken.
Geef -net als bij ziekte- de ruimte om de bedrijfsarts, werkgever en werknemer samen te laten bepalen hoe het gaat en wat nodig is.
DAN lijkt rouwverlof na een miskraam mij een goed idee.
Ook interessant: